Απ’ όλα τα μέρη στην Πελοπόννησο, η Πύλος είναι εκείνη που θυμίζει περισσότερο νησί

Τα ολόλευκα σπίτια της, σκεπασμένα με κόκκινες κεραμιδοσκεπές, καθρεφτίζονται στα κρυστάλλινα νερά της, που είναι σχεδόν ακίνητα γιατί τον κόλπο μπροστά της κλείνει σαν κομμάτι από παζλ ένα παράξενο νησάκι, που λέγεται Σφακτηρία. Το ατενίζει από ψηλά ένα παραμυθένιο κάστρο, το Νιόκαστρο. Και το αναφέρει ο Θουκυδίδης, γιατί εδώ συνέβη κάτι μοναδικό –κάτι που δεν είχε ποτέ συμβεί, και δεν θα συνέβαινε ποτέ ξανά.

Τρεις μικρές ιστορίες για αρχή

Τρεις χιλιάδες χρόνια πίσω πάει η Ιστορία της Πύλου, τρεις ήταν οι ναύαρχοι που έδωσαν στην κεντρική πλατεία το όνομά της, τρεις θα είναι και οι ιστορίες μας.

Η πρώτη είναι η πιο πρόσφατη –κι αυτή που πιθανότατα ήδη ξέρεις

Εδώ ήταν που, στις 8 Οκτωβρίου του 1827, ο συνασπισμένος αγγλικός, γαλλικός και ρωσικός στόλος νίκησε Οθωμανούς και Αιγύπτιους, σφραγίζοντας την θετική έκβαση της Ελληνικής Επανάστασης, που είχε ξεκινήσει έξι χρόνια πριν. «Ναυμαχία του Ναυαρίνου» την έγραψε η Ιστορία, γιατί Ναυαρίνο έλεγαν τότε την Πύλο. Οι τρεις ναύαρχοι προς τιμήν των οποίων ονομάστηκε η κεντρική πλατεία ήταν ο Έντουαρντ Κόδριγκτον της Βρετανίας, ο Ανρί Δεριγνύ της Γαλλίας και ο Λογγίνος Χέιδεν της Ρωσίας.

Πάμε δύο χιλιάδες χρόνια πίσω;

Εδώ, πάλι, ήταν που για πρώτη και τελευταία φορά στην Ιστορία του έχασε και παραδόθηκε ο σπαρτιατικός στρατός, ο οποίος περικυκλώθηκε από τους Αθηναίους στη Σφακτηρία –σε αυτό το μικρό νησάκι που σαν κομμάτι από παζλ κλείνει τον κόλπο της Πύλου. Ήταν το 425 π.Χ., το έβδομο έτος του Πελοποννησιακού Πολέμου.

Κι ακόμα πιο πίσω

Αυτό εδώ ήταν το 1300 π.Χ. το βασίλειο του Νέστορα, του σοφού γέρου βασιλιά που συμβουλεύει τους ήρωες της Ιλιάδας, αφού πρώτα τους εξιστορεί κάθε φορά και μια ιστορία από τα νιάτα του. Τον ακούν όλοι τους, όχι μόνο επειδή είναι μεγαλύτερός τους, αλλά και επειδή στα κατορθώματα του περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, ο πόλεμος εναντίον των κενταύρων και η αργοναυτική εκστρατεία. Και αν σκέφτηκες «ναι εντάξει, μύθοι», το παλάτι του σε περιμένει 18 χιλιομετράκια έξω από την Πύλο, εκεί ακριβώς που το άφησε για να πάει με τον Αγαμέμνονα και τα άλλα τα παιδιά στην Τροία.

 

Βόλτες και αξιοθέατα στην Πύλο

Το Νιόκαστρο

Μη σε ξεγελά το όνομά του, δεν είναι και τόσο νέο –χτίστηκε από τους Οθωμανούς το 1573, δυο χρόνια μετά την πρώτη πανωλεθρία του ως τότε αήττητου στόλου τους στη Ναυμαχία της Ναυπάκτου. Το λέμε Νιόκαστρο γιατί στην περιοχή υπάρχει και παλαιότερο, φράγκικο συγκεκριμένα, το χτισμένο το 1278 Παλαιόκαστρο, πάνω στο ένα από τα δύο λοφάκια που κορνιζάρουν την φαντασμαγορική παραλία της Βοϊδοκοιλιάς.

Η θέα από τα τείχη του Νιόκαστρου στην Πύλο και την θάλασσα είναι από μόνη της λόγος αρκετός να ανηφορίσεις ως εδώ. Δεν είναι, όμως, ο μοναδικός: Πολλά από τα κτήρια του κάστρου έχουν αναστηλωθεί ή σώζονται σε καλή κατάσταση και φιλοξενούν εκθέσεις και αφιερώματα. Τα διάσπαρτα κανόνια στους μεγάλους ανοιχτούς χώρους του θα ενθουσιάσουν τα πιτσιρίκια. Και τέλος εδώ, στο αναστηλωμένο Κτίριο Μαιζώνος, στεγάζεται το Αρχαιολογικό Μουσείο της Πύλου.

Η θέα από τα τείχη του Νιόκαστρου στην Πύλο και την θάλασσα είναι από μόνη της λόγος αρκετός να ανηφορίσεις ως εδώ. Δεν είναι, όμως, ο μοναδικός: Πολλά από τα κτήρια του κάστρου έχουν αναστηλωθεί ή σώζονται σε καλή κατάσταση και φιλοξενούν εκθέσεις και αφιερώματα. Τα διάσπαρτα κανόνια στους μεγάλους ανοιχτούς χώρους του θα ενθουσιάσουν τα πιτσιρίκια. Και τέλος εδώ, στο αναστηλωμένο Κτίριο Μαιζώνος, στεγάζεται το Αρχαιολογικό Μουσείο της Πύλου.

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πύλου

Πρόσφατα ανακαινισμένο, και ιδιαίτερα εντυπωσιακό, βρίσκεται μέσα στο Νιόκαστρο και φιλοξενεί ευρήματα από τις ανασκαφές στην Πύλο, τη Γιάλοβα, την Ίκλαινα και τη γύρω περιοχή. Γιγάντιοι χάρτες και τρισδιάστατες ψηφιακές αναπαραστάσεις αναλαμβάνουν να σε ταξιδέψουν πολύ πίσω στον χρόνο, στο 1600 π.Χ. και να σου μάθουν τα πάντα για το προϊστορικό βασίλειο του Νηλέα και του γιου του, Νέστορα.

Η Πλατεία Τριών Ναυάρχων

Σκεπασμένη από αιωνόβια πλατάνια, που της χαρίζουν απλόχερα τη δροσιά τους τα καλοκαίρια, και στολισμένη με τα κανόνια που αποτίουν φόρο τιμής στους Τρεις Ναυάρχους της θρυλικής Ναυμαχίας του Ναυαρίνου, η κεντρική πλατεία της Πύλου απολαμβάνει ανεμπόδιστη θέα στη θάλασσα. Τα τραπεζάκια που απλώνουν εδώ καφενεία, ουζερί και ταβερνάκια είναι η ιδανική στάση για κάθε μεσημεριανή ή απογευματινή βόλτα.

Οι βαρκάδες στη Σφακτηρία

Το ιστορικό νησάκι απέναντι από την Πύλο θα το επισκεφτείς είτε με τα βαρκάκια που ξεκινούν νωρίς το πρωί (την υψηλή καλοκαιρινή περίοδο και νωρίς το απόγευμα) για την θαλασσινή βόλτα στον κόλπο, είτε –πολύ πιο συναρπαστικά– με κανό θαλάσσης στις ημερήσιες εκδρομές που περιλαμβάνουν στάση για πικνίκ και κολύμπι στη μικρή παραλία της Σφακτηρίας.

Το ανάκτορο του Νέστορα

Ξέρεις πόσα μυκηναϊκά παλάτια έχουμε στην Ελλάδα που να σώζονται σε καλή κατάσταση; Ένα. Κι αυτό είναι ένας από τους λιγότερο δημοφιλείς αρχαιολογικούς χώρους της Πελοποννήσου. Οξύμωρο, ναι. Έχει, όμως, και τα θετικά του: Θα το διαπιστώσεις καθώς θα περιπλανιέσαι ανενόχλητος από πλήθη τουριστών στα δωμάτια του βασιλιά και της βασίλισσας, που ζούσαν εδώ τρεισήμισι χιλιάδες χρόνια πριν, θα θαυμάζεις τη μοναδική μάλλον αρχαία μπανιέρα που έχεις δει ποτέ –κομπλέ με τη διακόσμησή της– και θα χαζεύεις την θέα στα καταπράσινα λοφάκια γύρω του, που καταλήγουν απαλά στη θάλασσα.

Το εντυπωσιακό ανάκτορο του Νέστορα βρίσκεται στο χωριό που λέγεται Άνω Εγκλιανός, 17 χιλιόμετρα έξω από την Πύλο. Αν μπορείς, προγραμμάτισε την επίσκεψή σου αργά το απόγευμα, γιατί η θέα στο ηλιοβασίλεμα από εδώ είναι φαντασμαγορική.

Έξω από το ανάκτορο, 90 μέτρα από την είσοδο μέσα σε έναν ελαιώνα βρίσκεται ένας εντυπωσιακός θολωτός τάφος σαν αυτούς των Μυκηνών, που έχει χρονολογηθεί γύρω στο 1600 π.Χ. Τα ευρήματα από τις ανασκαφές στο ανάκτορο και τους τάφους γύρω του φιλοξενούνται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Χώρας.

Η Γιάλοβα και η λιμνοθάλασσά της

Οκτώ χιλιόμετρα έξω από την Πύλο, η Γιάλοβα είναι ξακουστή για τα ταβερνάκια της, που απλώνουν το καλοκαίρι τα τραπέζια τους στην πανέμορφη –και εξολοκλήρου πεζοδρομημένη– παραλιακή περαντζάδα της. Έχει, επίσης, στα πόδια της έναν από τους σημαντικότερους, και εντυπωσιακότερους, υδροβιότοπους της Πελοποννήσου, που θα βρείτε στους χάρτες ως Λιμνοθάλασσα Ντιβάρη, ή Διβάρι –αλλά ο περισσότερος κόσμος την αποκαλεί απλά «λιμνοθάλασσα της Γιάλοβας».

Εδώ, στην πλευρά που βρέχεται από τα νερά του Ιονίου είναι σκαρφαλωμένο το Παλαιόκαστρο που λέγαμε προηγουμένως. Και εδώ, επίσης στην πλευρά που βλέπει το Ιόνιο, βρίσκεται μια από τις ωραιότερες παραλίες της Πελοποννήσου, η υπέροχα ημικυκλική Βοϊδοκοιλιά με τα τιρκουάζ νερά της και την απαλή σαν πούδρα άμμο της.