Η νότια χερσόνησος της Αργολίδας είναι η παιδική χαρά της. Οι δαντελωτές ακρογιαλιές γύρω από το Πόρτο Χέλι και την Ερμιόνη έχουν κάτι για όλους: Και κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρα που αποτυπώνεται στις εντυπωσιακές μεν, καθόλου κιτς δε βίλες των πλούσιων και διάσημων παραθεριστών της, και μέρη άγνωστα και ήσυχα για να ικανοποιήσεις τον μικρό εξερευνητή μέσα σου, και χιλιάδες χρόνια Ιστορίας (το ήξερες ότι εδώ βρέθηκε ο σκελετός του αρχαιότερου ίσως ανθρώπου της Ευρώπης;) και μοναδικές πεζοπορικές διαδρομές για να μη μείνουν ούτε οι φυσιολάτρες μας παραπονεμένοι.

Στην Ερμιόνη…

Φωλιασμένη πάνω στη στενή της χερσόνησο, στο τέρμα της οποίας το πράσινο του δάσους δίνει την θέση του στο γαλανό της θάλασσας φτιάχνοντας μια εικόνα ονειρική, η Ερμιόνη είναι από τα μέρη εκείνα της Πελοποννήσου που θα μπορούσες άνετα να τα μπερδέψεις με νησί.

Τα χαμηλά σπιτάκια της, λευκά στην πλειοψηφία τους, αλλά και κάποια γήινα, βαμμένα στα χρώματα της ώχρας σκεπάζονται από κόκκινα κεραμίδια που κάνουν ωραία αντίθεση με το μπλε που τα αγκαλιάζει από δυο μεριές.

Οι βόλτες εδώ ξεκινούν από την προκυμαία, περνούν από την πανέμορφη, ανακηρυγμένη διατηρητέα γειτονιά που λέγεται Μανδράκια και καταλήγουν σχεδόν ανεξαιρέτως στο Μπίστι, το πευκοδάσος στην άκρη της χερσονήσου −να και μια ενδιαφέρουσα πληροφορία: Μπίστι στα αρβανίτικα σημαίνει ουρά, οι αρχαίοι ημών τη χερσόνησο την έλεγαν Ποσείδιον. Διάσπαρτα μέσα στο δάσος θα συναντήσεις απομεινάρια από τον ναό του Ποσειδώνα, του 6^ου αιώνα π.Χ., τον παλιό ανεμόμυλο του 1790, τα αρχαία και τα μεσαιωνικά τείχη και το αρχαίο πορφυρείο όπου φτιαχνόταν με μυστική επεξεργασία η φημισμένη πορφύρα της Ερμιόνης που εξαγόταν σε ολόκληρο τον κόσμο.

Στα αξιοθέατα της Ερμιόνης που δεν πρέπει να χάσεις περιλαμβάνονται το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο που στεγάζεται ένα παραδοσιακό σπίτι του 18^ου αιώνα, ο Μητροπολιτικός Ναός των Ταξιαρχών, που χρονολογείται από τον 17^ο αιώνα και είναι χτισμένος στη θέση αρχαίου ναού της Χθόνιας Δήμητρας, και το πρωτότυπο Μουσείο Παιχνιδιού, που θα σε γυρίσει πίσω στα παιδικά σου χρόνια –τα δικά σου ή των γονιών σου, ή ακόμα και των παππούδων σου− με παιχνίδια του ’50 και του ’60, αλλά ακόμα και τόσο παλιά όσο του 1900.

Στο Πόρτο Χέλι…

Δεν έχει κερδίσει άδικα τον τίτλο της Ελληνικής Ριβιέρας το Πόρτο Χέλι

Με τα πολυτελή σκάφη να λικνίζονται τεμπέλικα στην απάνεμη μαρίνα του, τις εντυπωσιακές του βίλες να φωλιάζουν πίσω από κομψούς κήπους και το πράσινο της στεριάς να καταλήγει απαλά στα νερά των διαδοχικών κολπίσκων του, αυτό εδώ το μέρος έχει ταυτόχρονα κάτι από την ανεμελιά των παιδικών μας διακοπών και από τη λάμψη του jet set. Στην αρχαιότητα εδώ βρίσκονταν οι Αλιείς, μια πόλη μεγάλη που βρέθηκε στην καλύτερή της φάση τον 5^ο αιώνα π.Χ. και για εκατό περίπου χρόνια. Μεγάλο τμήμα των Αρχαίων Αλιέων βρίσκεται σήμερα κάτω από την θάλασσα, αρκετά ρηχά ώστε να το βλέπεις εκεί που κάνεις τις βουτιές σου.

Οι παραλίες για τις καλύτερες βουτιές

Όλη η ακτογραμμή γύρω και ανάμεσα στην Ερμιόνη και το Πόρτο Χέλι είναι γεμάτη παραλίες για όλα τα γούστα: Για να ξεκινήσουμε από το Πόρτο Χέλι, αν θέλεις ξαπλώστρα και beach bar θα βουτήξεις στη βοτσαλωτή Βερβερόντα, αν προτιμάς άμμο στη Χηνίτσα, αν αυτό που ψάχνεις είναι κυρίως η ησυχία σου στις μικρές αμμουδερές παραλιούλες γύρω από τις παραθεριστικές βίλες του Αγίου Αιμιλιανού.

Έχει και συνέχεια

Στον κόλπο του Πόρτο Χελιού, είπαμε, θα κάνεις τις βουτιές σου πάνω από το φαντασμαγορικό σκηνικό της βυθισμένης πολιτείας που ήταν κάποτε οι αρχαίοι Αλιείς, ενώ κοντά στην Ερμιόνη στο Σεντόνι και την Κουβέρτα (τέλειος συνδυασμός ονομάτων, δε βρίσκεις;) θα βρεις ρηχά νερά και αμμουδιές κατάλληλες για να χτίζεις όλη μέρα κάστρα. Στην ερημική και πευκόφυτη Κορακιά θα βρεις μια από τις καλύτερες παραλίες της Αργολίδας, και στα ήσυχα Πευκάκια θα μαζέψεις φανταστικά κοχύλια ανάμεσα στα βότσαλα.

Το Φαράγγι Καταφύκι

Το «φαράγγι των θεών» θα ακούσεις να το λένε γιατί από εδώ ήταν, λέει, που βγήκε ο βασιλιάς του κάτω κόσμου, ο Πλούτωνας, και άρπαξε την Περσεφόνη, κι από εδώ ήταν που ανέβασε τον Κέρβερο από τον Άδη ο Ηρακλής στον δωδέκατο και τελευταίο άθλο του. Νεράιδες λέει η τοπική παράδοση πως ζουν εδώ, και θα καταλάβεις το γιατί με το που αντικρίσεις το επιβλητικό τοπίο φωλιασμένο στη σχισμή δύο θεόρατων, κατακόρυφων βράχων. Το φαράγγι ενδείκνυται για πεζοπορία, ακόμα και για οικογένειες με μικρά παιδιά, καθώς το μήκος του είναι μικρό (2,5 χιλιόμετρα) και το μονοπάτι που το διασχίζει εξαιρετικά βατό και σχεδόν επίπεδο. Μέσα στο φαράγγι, κοντά στη βόρεια έξοδο, βρίσκεται το κτισμένο το 1740 εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου. Το Καταφύκι απέχει 5,5 χιλιόμετρα από την Ερμιόνη –θα βρείτε σχετικές πινακίδες απ’ όποια διαδρομή και αν έρχεστε.

Η Λιμνοθάλασσα της Θερμησίας

Κάτι λιγότερο από 10 χιλιόμετρα μακριά από την Ερμιόνη, η Θερμησία είναι ένα παραθαλάσσιο χωριό στις όχθες μιας υπέροχης λίμνης, την οποία χωρίζει από την θάλασσα μια στενή λωρίδα άμμου ένα χιλιόμετρο σε μήκος, και πλάτος που δεν ξεπερνά τα 100 μέτρα στο πιο φαρδύ της σημείο. Τα καταπράσινα λοφάκια στην «στεριανή» πλευρά της είναι το Αλατοβούνι, ονομασία που κρατά από τις αλυκές που είχαν εδώ οι Ενετοί. Το όνομα Θερμησία πιθανότατα προέρχεται από θερμές πηγές που υπήρχαν στην αρχαιότητα –ο Παυσανίας αναφέρει εδώ έναν ναό της Αρτέμιδος Θερμασίας. Τα μονοπάτια γύρω από τη λίμνη είναι ό,τι πρέπει για βόλτες και παρατήρηση των εκατοντάδων ειδών μεταναστευτικών και ενδημικών πουλιών που συγκεντρώνονται στα νερά της λιμνοθάλασσας, εντάσσοντας την σε εθνικά και παγκόσμια δίκτυα προστασίας βιοτόπων.

Ψηλά πάνω από τη λίμνη, στην κορυφή του 230 μέτρων βράχου τον οποίο σκαρφαλώνει ένα σχετικά δύσβατο μονοπάτι, δεσπόζουν τα ερείπια του Κάστρου της Ωριάς, γνωστού και ως Θερμήσι. Βυζαντινό πιθανότατα κάστρο το οποίο έγινε αργότερα διοικητικό κέντρο των Ενετών στην περιοχή, το Κάστρο της Ωριάς δεν είναι σήμερα παρά τα λιγοστά απομεινάρια των τειχών του, τα οποία κατάφεραν μυστηριωδώς να επιβιώσουν όταν οι Ενετοί το ανατίναξαν φεύγοντας οριστικά το 171 –αφού το είχαν κερδίσει και χάσει αμέτρητες φορές σε τρεις αιώνες Ενετοτουρκικών πολέμων.

Οι δολίνες στα Δίδυμα

«Δολίνες» στα γεωλογικά σημαίνει κρατήρες, και οι δολίνες των Διδύμων είναι ένα εντυπωσιακό γεωλογικό φαινόμενο, δύο γιγάντιοι κρατήρες που δημιουργήθηκαν από τη διάβρωση του νερού, και μοιάζουν όπως τις βλέπεις από μέσα σαν σπηλιές χωρίς οροφή. Στα βραχώδη τοιχώματα της μικρής δολίνας, ή μικρής σπηλιάς όπως τη λένε οι ντόπιοι, είναι λαξευμένα δύο εκκλησάκια, της Μεταμόρφωσης και του Αγίου Γεωργίου. Ο θρύλος λέει πως η μικρή σπηλιά (που δεν είναι και πολύ μικρή, έχει διάμετρο 150 μέτρων και βάθος που φτάνει τα 80) είναι η γνωστή σπηλιά του Κύκλωπα Πολύφημου, απ’ όπου κατάφεραν να δραπετεύσουν ο Οδυσσέας με τους συντρόφους του στην Οδύσσεια.

Τα Δίδυμα, το χωριό δίπλα στις δολίνες, στους πρόποδες του βουνού που λέγεται Δίδυμο, είναι ένα από τα λίγα μέρη της Ελλάδας όπου φυτρώνουν τουλίπες –κάθε άνοιξη πραγματοποιείται εδώ και η Γιορτή Τουλίπας.

Η μικρή γραφική Κοιλάδα και το έλος της

13 χιλιόμετρα από το Πόρτο Χέλι, και άλλα τόσα από την Ερμιόνη, η Κοιλάδα είναι ένα ήσυχο ψαροχώρι με χαμηλά σπιτάκια, λουλουδιασμένες αυλές και τραπεζάκια που απλώνουν πλάι στο κύμα café και ταβερνάκια. Είναι, επίσης, ένα χωριό με μακραίωνη ναυπηγική παράδοση, την οποία μαρτυρούν οι παραδοσιακοί ταρσανάδες και τα ναυπηγεία που λειτουργούν κανονικά μέχρι σήμερα. Το έλος της Κοιλάδας είναι ένας προστατευόμενος από τη συνθήκη Ramsar υδροβιότοπος, στον οποίο κάθε φθινόπωρο κάνουν στάση μεταναστευτικά πουλιά στο ταξίδι τους προς τον νότο.

Το Σπήλαιο Φράγχθι, το σπίτι του homo sapiens

Στη βόρεια γωνιά του κόλπου της Κοιλάδας, το σπήλαιο Φράγχθι είναι ένα από τα ελάχιστα μέρη στην Ελλάδα όπου έχουν βρεθεί ίχνη κατοίκησης της παλαιολιθικής περιόδου –εδώ μέσα ζούσαν άνθρωποι το 20.000 π.Χ. σημαίνει αυτό, για όσους δεν τα πάνε καλά με τις ορολογίες. Το σπήλαιο είναι μεγάλο και εντυπωσιακό, αν και η πρόσβαση είναι σχετικά δύσκολη −το μονοπάτι που ξεκινά από την παραλία Λαμπαγιαννά και ανηφορίζει τον ασβεστολιθικό βράχο απαιτεί σκαρφάλωμα, αλλά η εμπειρία και μόνο αξίζει με το παραπάνω τον κόπο. Τα ευρήματα από τις ανασκαφές που έγιναν στο σπήλαιο τη δεκαετία του ’60 βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ναυπλίου.