Μια πόλη χάρμα οφθαλμών, πάλαι ποτέ πρωτεύουσα του νεογέννητου ελληνικού κράτους, στεφανωμένη από ένα από τα ωραιότερα κάστρα της Ελλάδας, με ένα ιστορικό κέντρο τόσο όμορφο που θα μπορούσε άνετα να αποτελεί σκηνικό παραμυθιού. Κι αυτά δεν είναι όλα.
Σε αντίθεση με πολλά άλλα μέρη της Πελοποννήσου, που έχουν καταγραφεί στη συλλογική μας συνείδηση ως αμιγώς «χειμερινοί» ή «καλοκαιρινοί» προορισμοί, το Ναύπλιο πάει με όλα. Την άνοιξη θα έρθεις για ουζάκι και μεζέ στα παραθαλάσσια ταβερνάκια του, το καλοκαίρι για τις βουτιές στις παραλίες γύρω του και για να πεταχτείς από εδώ στην Επίδαυρο και τις Μυκήνες, το φθινόπωρο για να χαζέψεις τον ήλιο να δύει από το Παλαμήδι και να βολτάρεις ένα ηλιόλουστο μεσημέρι στην παλιά πόλη, τον χειμώνα για να χουχουλιάσεις στα ζεστά ταβερνάκια της και τους ρομαντικούς ξενώνες της. Και μην ξεγελαστείς από το μέγεθος ή τη μικρή απόσταση που το χωρίζει από την Αθήνα, και νομίζεις ότι μπορείς να το στριμώξεις σε ένα Σαββατοκύριακο. Έχει τόσα πράγματα να δεις και να κάνεις, που αν φύγεις μετά από δύο μέρες, το μόνο σίγουρο είναι πως σύντομα θα επιστρέψεις.
Είναι το «σημείο μηδέν» του Ναυπλίου, εκεί απ’ όπου ξεκινούν όλες οι αναγνωριστικές βόλτες, και έξω τα σύνορα της οποίας πολλοί επισκέπτες του Ναυπλίου δεν περνούν, τελικά, ποτέ. Πράγμα που είναι σίγουρα κρίμα, αλλά είναι και λογικό: Η καρδιά της πόλης είναι ένα πανέμορφο δίκτυο από πλακόστρωτα δρομάκια που ελίσσονται ανάμεσα σε κουκλίστικα αρχοντικά και κάτω από λουλουδιασμένα μπαλκόνια. Κάθε λίγα μέτρα να σταματάς για να χαζέψεις άλλο ένα εντυπωσιακό νεοκλασικό, άλλο ένα μικρό μουσείο, άλλη μια καρτποσταλική γωνιά, άνετα περνά ένα ολόκληρο Σαββατοκύριακο χωρίς να το καταλάβεις. Κι αν τύχεις σε μέρες με πολυκοσμία και σε κουράσει, τα πέτρινα σκαλάκια που συναντάς κάθε λίγα βήματα οδηγούν στις πανέμορφες απάνω γειτονιές της παλιάς πόλης, στις οποίες βασιλεύει μια ησυχία ονειρική.
Είναι το κέντρο του κέντρου, η «καρδιά» της παλιάς πόλης, μια υπέροχα ανοιχτή, τεράστια πλατεία που συγκεντρώνει γύρω της τα περισσότερα αξιοθέατα:
- Το Βουλευτικό, οθωμανικό τζαμί που στέγασε την πρώτη Βουλή των Ελλήνων.
- Το Κυβερνείο, που θα ακούσεις κόσμο να το αποκαλεί και Παλατάκι, γραφεία της πρώτης ελληνικής κυβέρνησης και σπίτι του Ιωάννη Καποδίστρια.
- Το Αρχαιολογικό Μουσείο, που στεγάζεται σε ένα υπέροχο πέτρινο βενετσιάνικο κτίριο του 1713, και αφηγείται την Ιστορία όλων των πολιτισμών που αναπτύχθηκαν στην Αργολίδα από τις αρχές του κόσμου (το παλαιότερο έκθεμα του μουσείου χρονολογείται γύρω στο 21.000 π.Χ., και όχι, δεν έχουμε κάνει λάθος στα μηδενικά) μέχρι και τον 5ο αιώνα π.Χ., με ιδιαίτερη έμφαση όπως εύκολα μπορείς να μαντέψεις στα χρόνια των Μυκηναίων.
- Το Τριανόν, το παλιότερο οθωμανικό τζαμί της πόλης, που το 1687 έγινε από τους Ενετούς η εκκλησία του Αγίου Αντωνίου της Πάδοβα, και σήμερα λειτουργεί ως θέατρο και εκθεσιακός χώρος.
Η Ακρόπολη των αρχαίων χρόνων, κατοικούταν ήδη από την προϊστορία. Από τα τείχη που βλέπεις σήμερα, το ιλιγγιώδες ύψος των οποίων φτάνει σε σημεία τα 85 μέτρα, το παλαιότερο έχει χτιστεί τον 3ο αιώνα π.Χ. Φράγκοι και Ενετοί πρόσθεσαν αργότερα φρούρια και κανόνια –τα διασημότερα εκ των οποίων είναι τα βενετσιάνικα Πέντε Αδέλφια, στο Φρούριο του Τόρου. Ιτς Καλέ την είπαν οι Οθωμανοί, Μέσα Κάστρο δηλαδή. Το 1822 εδώ ύψωσε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης τη σημαία της επανάστασης. Σήμερα, η Ακροναυπλία είναι μια από τις ωραιότερες βόλτες του Ναυπλίου, με τις ανηφοριές της να αποκαλύπτουν πίσω από κάθε στροφή άλλη μια καρτποσταλική θέα στην πόλη-στη θάλασσα-στην πόλη και πάει λέγοντας.
Το μεγαλύτερο και καλύτερα διατηρημένο βενετσιάνικο κάστρο της Ελλάδας, το Παλαμήδι χτίστηκε το 1714, κατά τη διάρκεια της δεύτερης Ενετοκρατίας. Το όνομά του είναι το όνομα του λόφου επάνω στον οποίο βρίσκεται –που με τη σειρά του έχει το όνομα του Παλαμήδη, γιου του Ναύπλιου, πρωταγωνιστή μεταξύ άλλων σε εκείνη την ιστορία που λέει πως όταν οι Μυκηναίοι φεύγαν’ για την Τροία έστειλαν κάποιον να πάει στην Ιθάκη να φέρει τον Οδυσσέα, και ο Οδυσσέας του το ‘παιζε τρελός, και έσπερνε τα χωράφια του με αλάτι, επειδή δεν ήθελε να πάει. Ο Παλαμήδης ήταν αυτός ο τύπος που πήγε στην Ιθάκη –και κατάφερε τελικά να πείσει τον Οδυσσέα να τον ακολουθήσει. Από το κάστρο που έχει το όνομά του ξεκίνησε πολλά πολλά χρόνια αργότερα η απελευθέρωση του Ναυπλίου, όταν ο Στάικος Σταϊκόπουλος το πήρε τον Νοέμβριο του 1822 από τους Οθωμανούς.
Σύμφωνα με τον τοπικό θρύλο, τα σκαλιά του Παλαμηδίου ήταν χίλια, μέχρι που το άλογο του Κολοκοτρώνη έσπασε το τελευταίο και έμειναν 999. Μην τρομάζεις όμως, αν οι αντοχές σου δεν σου το επιτρέπουν, δεν θα χρειαστεί να τα ανέβεις ένα-ένα –υπάρχει και ωραιότατος δρόμος να φέρει εσένα και το αυτοκίνητό σου στην είσοδο του κάστρου. Στο εσωτερικό του, το Παλαμήδι προσφέρει υπέροχες διαδρομές, φαντασμαγορική θέα στην πόλη του Ναυπλίου από τα τείχη του και απανωτές ανατριχίλες στην τρύπα-φυλακή του Κολοκοτρώνη, που δεν ενδείκνυται για κλειστοφοβικούς.
Το μικρότερο από τα τρία κάστρα του Ναυπλίου, στο νησάκι των Αγίων Θεοδώρων απέναντι από την παλιά πόλη, το έχτισαν οι Βενετοί το 1473, και το έλεγαν Castello dello Soglio, Κάστρο του Θρόνου. «Μπούρτζι» το είπαν οι Οθωμανοί που ήρθαν αργότερα, φρούριο δηλαδή, και το όνομα του έμεινε. Το χιλιοφωτογραφημένο καστράκι έχει υπάρξει φυλακή τον 19ο αιώνα, και αργότερα πολυτελές ξενοδοχείο τη δεκαετία του ‘60. Σήμερα, είναι το τέλειο καρτποσταλικό σκηνικό κάθε ναυπλιώτικου ηλιοβασιλέματος –εδώ θα φτάσεις σε λιγότερα από 10 λεπτά με τα καραβάκια που ξεκινούν από την προκυμαία στις παρυφές της παλιάς πόλης.
Η ωραιότερη βόλτα του Ναυπλίου, μετά από εκείνες που θα κάνεις στην παλιά πόλη, ξεκινά από το τέλος της προκυμαίας και ακολουθεί το πλακόστρωτο πεζοδρομάκι πλάι στη θάλασσα για ένα περίπου χιλιόμετρο, μέχρι να καταλήξει στην πλατεία της Αρβανιτιάς, όπου βρίσκεται και η είσοδος της ομώνυμης παραλίας, ό,τι πρέπει για βουτιές στη σκιά του κάστρου. Λίγο πριν τα μισά της διαδρομής, αξίζει να κάνεις μια μικρή παράκαμψη προς τη Santa Maria de la Grotta, το μικρό εκκλησάκι της Παναγίας της Σπηλιάς που σκαρφαλωμένο πάνω στα βράχια απολαμβάνει εκπληκτική θέα στην θάλασσα. Αν οι αντοχές σου το επιτρέπουν, από την Αρβανιτιά ξεκινά άλλη μια εκπληκτική παραθαλάσσια διαδρομή (ιδανική και για ποδηλατάδα) η οποία σε φέρνει μετά από τρία χιλιόμετρα στην έτερη παραλία-σταρ του Ναυπλίου, που λέγεται Καραθώνα.
Ποιος είπε ότι η νέα πόλη του Ναυπλίου δεν έχει αξιοθέατα; Όταν βρεθείς στην οδό Μιχαήλ Ιατρού, λίγο πιο κάτω από το νεκροταφείο της πόλης, θυμήσου να κοιτάξεις ψηλά: Το γιγάντιο λιοντάρι των Βαυαρών κοιμάται, σκαλισμένο πάνω στον βράχο, εδώ και σχεδόν 200 χρόνια. Έργο του γερμανού γλύπτη Kρίστιαν Zίγκελ, φτιάχτηκε κατά παραγγελία του πατέρα του Όθωνα, Λουδοβίκου, για να τιμήσει τη μνήμη των βαυαρών στρατιωτών της ακολουθίας του νεαρού βασιλιά, που πέθαναν στο Ναύπλιο το 1833 από επιδημία τύφου. Οι ντόπιοι, βέβαια, λένε μια κάπως διαφορετική ιστορία, σύμφωνα με την οποία αυτό που τους σκότωσε δεν ήταν ο τύφος, αλλά τα πολλά πικράγγουρα που έφαγαν, εξ ου και η άλλη, ανεπίσημη ονομασία του μνημείου… Αγγουρώον.